Uluslararası Dünya Rotasyon ve Referans Sistemleri Hizmeti Nedir?
IERS Nedir?
IERS’in ICRF, ITRF ya da EOP içindeki uzay/zaman değişimlerini yorumlamak için gerekli olan sabitler, standartlar, jeofiziksel veriler ve modelleri sağlamayı amaçlar. Ayrıca IDS, IVS,IGS,ILRS servislerinin koordinasyonundan sorumludur.
ILRS (Uluslararası Lazer Mesafe Tesisi Hizmeti) Merkezi Bürosu: ILRS şebekesinde istasyonlar tarafından takip edilen uydular listesini koordine eder.
IVS (Uluslararası VLBI Servisi): Bu bir metottur. İki veya daha fazla radyo gözlemevinde alınan galaksiler arası radyo kaynaklarından gelen mikrodalga sinyallerinin gelişiminde ki zaman farkını ölçer.
IDS (Uluslararası Doris Hizmeti): Yörünge belirleme ve konumlandırma sistemi.
DORİS: Doris sistemi uydu konumunu 1 cm’e yakın yörüngesinde ölçmeye olanak sağlar. Fransa harita ajansı tasarlıyor.
The International Celestial Reference System (ICRS)
Ağustos 1997’de Uluslararası Astronomi Birliği (IAU) 23. Genel Kurulunda , 1 Ocak 1998’den itibaren IAU göksel referans sistemi olan FK5’in yerini alması için benimsenen mevcut standart göksel referans sistemidir. Menşei Güneş Sisteminin merkezindedir, uzaya göre “sabit” olan eksenler bulunur. ICRS koordinatları ekvatoral koordinatlar ile hemen hemen aynıdır: J2000.0’daki ortalama kutup, 12 saat yönünde 17.3 ±0.2, ve 18 saat yönünde 5.1 ±0.2 arasındadır. J2000.0’un ortalama ekinoksu ICRS sağ yükseliğinden 78 ±10 mil (kutup ekseni çevresinde doğrudan dönme) kaydırılmıştır. ICRS, gökyüzünün tamamında dağılmış yüzlerce galaksi dışı radyo kaynağına, çoğunlukla kuasarlara dayanır. Çok uzak oldukları için mevcut teknolojimiz için görünüşte hareketsizdirler ancak pozisyonları VLBI ile en üst düzeyde doğrulukla ölçülebilir.
The International Celestial Reference Frame (ICRF)
Uluslararası Göksel Referans Çerçevesi (ICRF), Güneş Sistemi’nin merkezcil merkezi olan, 212 dışı grafit kaynakların (çoğunlukla kuasarların) ölçülmüş konumları ile tanımlanan, yarı eylemsiz bir referans çerçevesidir. ICRF, Uluslararası Göksel Referans Sisteminin (ICRS) gerçekleştirilmesidir. ICRF şimdi gezegenlerin (Dünya dahil) ve diğer astronomik nesnelerin konumlarını tanımlamak için kullanılan standart referans çerçevesidir. Uluslararası Astronomi Birliği tarafından 1 Ocak 1998’den beri benimsenmiştir.2009’da güncellenmiş bir referans çerçevesi ICRF2 oluşturuldu. ICRF2’nin bakımı, özellikle iyi konumsal kararlılık ve belirgin mekânsal yapıya sahip 295 kaynak setiyle gerçekleştirilecektir. Orijinal ICRF artık ICRF1 olarak anılmaktadır.
The International Terrestrial Reference System (ITRS)
Viyana, 1991’de kabul edilen IUGG karar no.2 ile tanımlanmıştır. VLBI tarafından gözlemlenen bir dizi istasyonun tahmini koordinatları ve hızları temel alınarak Uluslararası Karasal Referans Çerçevesi (ITRF) tarafından gerçekleştirilir.
ITRS’in Özellikleri:
- Başlangıç: Kütlenin merkezi, okyanuslar ve atmosfer de dahil olmak üzere tüm dünya için tanımlanmıştır.
- Ölçek: Uzunluk birimi metredir(SI).
- Yönelim: Eksen yönelimleri 1984.0 epoğundaki BIH sistemiyle çakışıktır.
- Zamansal Evrimi: Yönlendirmenin zaman gelişimi, tüm dünya üzerindeki yatay tektonik hareketlerle ilgili net olmayan bir rotasyon koşulu kullanılarak sağlanır.
- Gerçekleşme: Değişik uzay gözlem tekniklerine dayalı global nokta kümesinin 3B koordinat ve hızlarıyla tanımlı.
The International Terrestrial Reference Frame (ITRF)
Viyana, 1991’de kabul edilen IUGG karar no.2 ile tanımlanmıştır. Uluslararası Karasal Referans Çerçevesi (ITRF), ideal bir referans sistemi olan Uluslararası Karasal Referans Sistemi’ni (ITRS)gerçekleştiren 3 boyutlu Kartezyen koordinatlarıyla bir dizi noktadır. Günümüzde doğru koordinatları hesaplamak için dört temel jeodezik teknik kullanılmaktadır: GPS,VLBI, SLR ve DORIS. Bu tekniklerle donatılmış izleme ağı geliştikçe ve mevcut veri süresi zamanla arttığından ITRF sürekli güncellenmektedir. En günceli ITRF2014’tür.
ITRF’in İçeriği:
- İstasyonların Kartezyen koordinatları ve hızları
- İstasyonların kataloğu
- DOMES istasyon kimlik numalararı
- Güncelleştirmeler:ITRF89, ITRF90, ITRF91, ITRF92, ITRF93, ITRF94, ITRF95, ITRF96, ITRF97, ITRF2000, ITRF2005, ITRF2008, ITRF2014
EOP(EARTH ORİENTATİON PARAMETERS)
EOP Dünya’nın dönüşündeki düzensizliklerini ITRF ve ICRF için zamanın bir fonksiyonu olarak tanımlar.
Dünya Oryantasyon Parametreleri (EOP) dünyanın dönüş düzensizlikleri tanımlar. Teknik olarak dönmesini
sağlayan parametrelerdir.